Informacja o zasadach uznawania kwalifikacji nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej do wykonywania zawodów: pracownika ochrony fizycznej, pracownika zabezpieczenia technicznego oraz detektywa - Uznawanie kwalifikacji - Komenda Główna Policji

Informacja o zasadach uznawania kwalifikacji nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej do wykonywania zawodów: kwalifikowanego pracownika ochrony fizycznej, kwalifikowanego pracownika zabezpieczenia technicznego oraz detektywa

Postępowania w sprawach o uznanie kwalifikacji prowadzi Wydział Nadzoru nad Specjalistycznymi Uzbrojonymi Formacjami Ochronnymi Biura Prewencji Komendy Głównej Policji 02-624 Warszawa, ul. Puławska 148/150 tel. /0-22/ 60 120 08, fax 0/22/ 60 142 20 e-mail sufo.bprew@policja.gov.pl .

Zgodnie z prawem wspólnotowym, obywatele państw członkowskich Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, mają prawo do swobodnego przemieszczania się po obszarze państw członkowskich i podejmowania pracy. Jeśli przepisy „przyjmującego” państwa członkowskiego określają wymagania kwalifikacyjne do wykonywania danego zawodu, pracownik posiadający pełne kwalifikacje do wykonywania tego zawodu w jednym z państw członkowskich powinien mieć możliwość wykonywania tego zawodu także w państwie „przyjmującym”. Wyznaczony organ w państwie „przyjmującym” dokonuje uznania kwalifikacji pracownika migrującego.

Obowiązujący w Rzeczypospolitej Polskiej ogólny system uznawania kwalifikacji zawodowych reguluje ustawa z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 220), która określa tryb postępowania w sprawach o uznanie kwalifikacji zawodowych. Niniejsza ustawa w zakresie swojej regulacji dokonuje wdrożenia dyrektywy 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych (Dz. Urz. UE L 255z 30.09.2005, str. 22, z późn. zm.).

Organ administracji publicznej, w drodze postanowienia, może uzależnić wydanie decyzji w sprawie uznania kwalifikacji od odbycia przez wnioskodawcę stażu adaptacyjnego lub przystąpienia przez niego do testu umiejętności w przypadku, gdy zakres kształcenia, szkolenia lub egzaminu wymaganego do wykonywania zawodu w Rzeczypospolitej Polskiej i w państwie wnioskodawcy różnią się w sposób zasadniczy lub gdy zakres wykonywanego zawodu w państwie wnioskodawcy różni się znacząco od zakresu tego zawodu w Rzeczypospolitej Polskiej, a kształcenie lub szkolenie wymagane w państwie wnioskodawcy różni się znacząco od kształcenia lub szkolenia wymaganego przepisami regulacyjnymi.

W postanowieniu, właściwy organ określa zakres testu umiejętności lub zakres i czas trwania stażu adaptacyjnego, mając na uwadze konieczność wyrównania różnic w zakresie kształcenia lub szkolenia, lub zawodu w stopniu niezbędnym do wykonywania zawodu regulowanego albo do podejmowania lub wykonywania działalności regulowanej.

Wykonywanie zawodu regulowanego oznacza zespól czynności zawodowych, których wykonywanie jest uzależnione od posiadania niezbędnych, określonych w przepisach regulacyjnych formalnych kwalifikacji oraz, o ile jest to wymagane, innych warunków określonych w przepisach. W przypadku zawodów: pracownika ochrony fizycznej, pracownika zabezpieczenia technicznego i detektywa wymagania kwalifikacyjne określa odpowiednio ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 838) oraz ustawa z dnia 6 lipca 2001 r. o usługach detektywistycznych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 129).

Obywatelom państw członkowskich, a także innym osobom, które zostały wymienione w art. 2 ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej, których kwalifikacje zostały uznane, zapewnia się prawo wykonywania w Rzeczypospolitej Polskiej zawodu regulowanego na takich samych zasadach jak osobom, które kwalifikacje do jego wykonywania uzyskały w Rzeczypospolitej Polskiej.

Osoby ubiegające się o uznanie kwalifikacji nabytych w innych niż RP krajach członkowskich UE, składają wniosek do organu właściwego. Organem właściwym w przypadku zawodów regulowanych: kwalifikowanego pracownika ochrony fizycznej, kwalifikowanego pracownika zabezpieczenia technicznego oraz detektywa, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 2 października 2017 r. w sprawie upoważnienia organów do uznawania kwalifikacji w zawodach regulowanych należących do działu sprawy wewnętrzne (Dz.U. z 2017 r. poz. 1901) jest Komendant Główny Policji.

Wniosek o wszczęcie postępowania składany jest na formularzu, którego wzór określa rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 16 listopada 2016 r. w sprawie dokumentów w postępowaniu w sprawie uznania kwalifikacji zawodowych do wykonywania zawodu regulowanego albo podejmowania lub wykonywania działalności regulowanej w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2016 r. poz. 2006). Formularz wypełnia się w języku polskim.

Do wniosku należy dołączyć:

1. Ważny dokument potwierdzający tożsamość.
2. Dokument potwierdzający udzielenie pełnomocnictwa.
3. Dyplomy, świadectwa, certyfikaty, zaświadczenia i inne dokumenty potwierdzające wykształcenie.
4. Dokumenty zawierające informacje o programie kształcenia w ukończonej szkole, jeżeli możliwe jest ich dołączenie.
5. Dyplomy, świadectwa, certyfikaty, zaświadczenia i inne dokumenty potwierdzające ukończenie kursów, szkoleń.
6. Dokumenty zawierające informacje o programie ukończonych kursów, szkoleń, jeżeli możliwe jest ich dołączenie.
7. Świadectwa i inne dokumenty potwierdzające doświadczenie zawodowe, zawierające informacje o nazwie pracodawcy lub zleceniodawcy, rodzaju stosunku prawnego łączącego wnioskodawcę z pracodawcą lub zleceniodawcą, okresie zatrudnienia albo czasie trwania innej umowy, wymiarze czasu pracy, nazwie wykonywanego zawodu lub zajmowanego stanowiska i głównych obowiązkach.
8. Dokument potwierdzający posiadanie kwalifikacji zawodowych do wykonywania zawodu regulowanego, wydany przez uprawniony podmiot w państwie wnioskodawcy, w przypadku gdy w państwie wnioskodawcy są wydawane tego rodzaju dokumenty.
9. Dokument potwierdzający posiadanie uprawnień do wykonywania zawodu regulowanego, wydany przez uprawniony podmiot w państwie wnioskodawcy, w przypadku gdy w państwie wnioskodawcy są wydawane tego rodzaju dokumenty.
10. Dokument potwierdzający spełnienie wymogów dotyczących niekaralności.
11. Dokument potwierdzający spełnienie wymogów dotyczących postawy etycznej.
12. Dokument potwierdzający brak zakazu wykonywania zawodu.
13. Dokument potwierdzający posiadanie odpowiedniego stanu zdrowia, wydany przez upoważnioną instytucję państwa wnioskodawcy albo innego państwa członkowskiego, w którym wnioskodawca wykonywał ostatnio dany zawód.
14. Dowód albo uwierzytelnioną kopię dowodu zapłaty należnej opłaty skarbowej od dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa albo jego odpisu, wypisu lub kopii (dowód zapłaty może mieć formę wydruku potwierdzającego dokonanie operacji bankowej).
15. Dowód albo uwierzytelnioną kopię dowodu zapłaty należnej opłaty za przeprowadzenie postępowania i wydanie decyzji w sprawie uznania kwalifikacji zawodowych do wykonywania zawodu regulowanego (dowód zapłaty może mieć formę wydruku potwierdzającego dokonanie operacji bankowej).

Dokumenty lub ich kopie należy dostarczyć w języku polskim albo w innym języku wraz z tłumaczeniem na język polski i wpisać ich nazwy. W przypadku dokumentów szczególnie istotnych dla przeprowadzenia postępowania właściwy organ może wymagać tłumaczenia dokonanego przez tłumacza przysięgłego prowadzącego działalność w Rzeczypospolitej Polskiej lub w państwie członkowskim. Tłumaczenie na język polski nie jest wymagane w przypadku dokumentów potwierdzających informacje o imieniu (imionach), nazwisku, dacie i miejscu urodzenia, obywatelstwie oraz nazwie państwa wnioskodawcy. W przypadku dołączenia kopii dokumentów właściwy organ może żądać od wnioskodawcy przedłożenia ich poświadczonych kopii lub ich oryginałów – do wglądu.

Przeprowadzenie postępowania i wydanie decyzji w sprawie uznania kwalifikacji zawodowych do wykonywania zawodu regulowanego albo do podejmowania lub wykonywania działalności regulowanej, podlega opłacie w wysokości 35% minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalonego na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, obowiązującego w roku wszczęcia postępowania.

Opłaty należy dokonać przelewem tytułem „decyzja w sprawie uznania kwalifikacji" na rachunek bankowy Komendy Głównej Policji prowadzony przez NBP O/O Warszawa, numer rachunku 18 1010 1010 0071 2622 3100 0000.

W przypadku nie uiszczenia opłaty w wyznaczonym terminie wniosek podlega zwrotowi na podstawie art. 261 § 1 i § 2 kpa.

Do postępowania w sprawie uznania kwalifikacji do wykonywania zawodu regulowanego w Rzeczypospolitej Polskiej, stosuje się, z zastrzeżeniem przepisów cyt. ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r., przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.

Właściwy organ może zobowiązać wnioskodawcę albo do odbycia stażu adaptacyjnego, albo przystąpienia do testu umiejętności - zgodnie z wyborem wnioskodawcy.

Wnioskodawca ponosi koszty odbywania stażu adaptacyjnego albo przeprowadzania testu umiejętności. Konieczność odbycia stażu adaptacyjnego albo przystąpienia do testu umiejętności stwierdza się w postanowieniu wydanym przez organ prowadzący postępowanie. Wnioskodawca po otrzymaniu w/w postanowienia występuje do organu prowadzącego postępowanie z wnioskiem o odbycie stażu adaptacyjnego albo przeprowadzenie testu umiejętności. Wybór w tym wypadku należy do wnioskodawcy.

Kwestie związane z odbywaniem stażu adaptacyjnego lub przystąpieniem do testu umiejętności regulują:

- rozporządzenie z dnia 28 grudnia 2016 r. w sprawie stażu adaptacyjnego i testu umiejętności w toku postępowania w sprawie o uznanie kwalifikacji do wykonywania zawodu pracownika ochrony (Dz. U. poz. 2300),

- rozporządzenie z dnia 28 grudnia 2016 r. w sprawie stażu adaptacyjnego i testu umiejętności w toku postępowania w sprawie o uznanie kwalifikacji do wykonywania zawodu detektywa (Dz. U. poz. 2286).

Postępowanie w sprawie uznania kwalifikacji powinno zakończyć się wydaniem decyzji nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia przedstawienia przez wnioskodawcę wszystkich niezbędnych dokumentów. W przypadku wnioskodawcy, który odbywa staż adaptacyjny lub przystępuje do testu umiejętności, bieg terminu ulega zawieszeniu do dnia uzyskania przez właściwy organ oceny, o której mowa w przepisach wykonawczych.

W przypadku, gdy organ nie stwierdzi różnic w poziomie kształcenia i szkolenia – wydaje decyzję o uznaniu kwalifikacji, która jest podstawą do wystąpienia o wpis na listę kwalifikowanych pracowników (odpowiednio ochrony fizycznej, zabezpieczenia technicznego), a w przypadku detektywa - o licencję.

Ponieważ przepisy ustaw: o ochronie osób i mienia oraz o usługach detektywistycznych, uzależniają wykonywanie zawodu regulowanego od spełnienia określonych wymogów dotyczących niekaralności oraz właściwej postawy etycznej - właściwy organ ustala spełnienie przesłanek przewidzianych tymi przepisami na podstawie dokumentów wystawionych przez państwo wnioskodawcy. Jeżeli w państwie wnioskodawcy nie są wydawane takie dokumenty, dowodem w postępowaniu w sprawie uznania kwalifikacji jest oświadczenie wnioskodawcy złożone w formie i trybie określonych w przepisach tego państwa.

Przepisy w/w ustaw wymagają ponadto odpowiedniego stanu zdrowia do wykonywania zawodu regulowanego. Dowodem w postępowaniu w sprawie uznania kwalifikacji są dokumenty wystawione przez upoważnioną instytucję państwa wnioskodawcy lub innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w którym wnioskodawca wykonywał ostatnio dany zawód.

Wszystkie dokumenty wnioskodawca przedkłada nie później niż w terminie trzech miesięcy od dnia ich wydania.